Εδιμβούργο

(Edinburg) 

Το Εδιμβούργο είναι η πρωτεύουσα της Σκωτίας από το 1437, και η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της με πληθυσμό 485.000 κατοίκους.

 

 

 

 

 

 

Γνωριμία με το Εδιμβούργο

Η πόλη αποτελεί δημοφιλή τουριστικό προορισμό στην Ευρώπη και είναι η δεύτερη σε τουρισμό πόλη Ηνωμένου Βασιλείου μετά το Λονδίνο.

Το Εδιμβούργο ήκμασε από την εποχή του διαφωτισμού βασισμένο, κυρίως, όπως και σήμερα στο φημισμένο ομώνυμο Πανεπιστήμιό του. Με μακρά λογοτεχνική παράδοση καθώς οι συγγραφείς Ουόλτερ Σκοτ και Ρόμπερτ Λούις Στίβενσον –ανάμεσα σε πολλούς άλλους- έζησαν και εργάσθηκαν εδώ, ενώ γνωστοί και σπουδαίοι είναι ο φιλόσοφος Ντέιβιντ Χιούμ και ο οικονομολόγος Άνταμ Σμίθ.

Το Λέιθ είναι το λιμάνι του Εδιμβούργου. Αποτελεί ξεχωριστή οντότητα (υπήρξαν μάλιστα αντιδράσεις όταν το «φρούριο» του Λέιθ ενώθηκε με την κομητεία του Εδιμβούργου) και με τον επανασχεδιασμό του λιμανιού το Εδιμβούργο έγινε κέντρο πολλών ναυτιλιακών εταιρειών, που προσέφεραν δρομολόγια προς Νορβηγία, Σουηδία, Δανία, Γερμανία και Ολλανδία.

«Η ΑΘΗΝΑ ΤΟΥ ΒΟΡΡΑ»

Το Εδιμβούργο συχνά αποκαλείται «Αθήνα του Βορρά» για πολλούς λόγους: μια πρώτη σύγκριση μεταξύ των δύο πόλεων αποκάλυπτε ότι είχαν την ίδια τοπογραφία, καθώς η παλιά πόλη του Εδιμβούργου αντιστοιχούσε με την Ακρόπολη στην Αθήνα. Και οι δύο πόλεις βρίσκονταν σε πεδιάδα, που κατέληγε σε λιμάνι: ο Πειραιάς στην Αθήνα και το Λέιθ στο Εδιμβούργο. Επίσης, όντας η πόλη του Εδιμβούργου κέντρο του Διαφωτισμού, πολλοί ήλπιζαν πως θα επηρέαζε πολιτισμικά το Λονδίνο, με τον ίδιο τρόπο που η Αθήνα επηρέασε τη Ρώμη.

Κανείς βέβαια δεν θέλει να θυμάται το υποτιμητικό παρατσούκλι “Auld Reekie” που στιγμάτιζε πριν από περίπου 100 χρόνια το Εδιμβούργο, εξαιτίας του ανθυγιεινού πέπλου από τις αναθυμιάσεις κάρβουνου και άνθρακα που ξεπερνούσαν οι αναρίθμητες καμινάδες της πόλης.

Στα μάτια του σημερινού επισκέπτη η «Αθήνα του Βορρά» παρουσιάζει δύο διαφορετικές τοπογραφίες, πρόκειται ουσιαστικά για δύο πόλεις σε μία: η Παλιά Πόλη (Old Town), που έχει διατηρήσει τη μεσαιωνική της αρχιτεκτονική και πολλά κτίρια από την εποχή της Μεταρρύθμισης, και η Νέα Γεωργιανή Πόλη (New Town), που κτίσθηκε με αυστηρό πολεοδομικό σχεδιασμό τον 18^ο αιώνα, για να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα του υπερπληθυσμού της Παλαιάς Πόλης.

Επισκεφθείτε την Παλιά Πόλη με τα μεγάλα τετράγωνα, ανάμεσα στους δρόμους, που αποτελούν λαϊκές αγορές ή περιφράσσουν δημόσια κτίρια, όπως τα Δικαστήρια. Παλιά Πόλη στην οποία ξεχωρίζει το περίφημο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, το Βασιλικό Μουσείο, το «Βασιλικό Μίλι» (Royal Mile), που είναι ο δημοφιλέστερος πεζόδρομος που συνδέει το Κάστρο με το παλάτι Holyrood House, την χειμερινή κατοικία των βασιλιάδων του παρελθόντος-και επίσημη κατοικία της Βασίλισσας στην Σκωτία σήμερα.

Βαδίζοντας σε αυτό το λιθόστρωτο, μπορείτε να διαβάσετε όλη την ιστορία της Παλιάς Πόλης. Είναι καταγεγραμμένη στις μεσαιωνικές κατοικίες, στα γραφικά μικρομάγαζα, στις Γοτθικές Εκκλησίες (Καθεδρικός Ναός St. Giles) και στα ενδιαφέροντα μουσεία (Μουσείο του Ουίσκι-Scotch Whisky Experience, Μουσείο της Παιδικής Ηλικίας-Museum of Childhood), που βρίσκονται κατά μήκος του διασημότερου δρόμου της Σκωτίας, με ατμόσφαιρα επιστροφής στα χρόνια του Διαφωτισμού.

Λίγο νότια του Royal Mile βρίσκεται η πλατεία Grass Market, από τα πιο ζωντανά σημεία του Εδιμβούργου. Πλατεία που στον 15^ο αιώνα ήταν τόπος εκτελέσεων, τώρα κατάμεστη με εστιατόρια και pubs, γεμάτη ζωή.

Η Νέα Πόλη δημιουργήθηκε τον 18^ο αιώνα ως λύση στον υπερπληθυσμό της Παλαιάς Πόλης. Το 1766 έγινε διαγωνισμός, για την κατασκευή της Νέας Πόλης (τον κέρδισε ο αρχιτέκτονας Τζέιμς Κρεγκ) η οποία δημιουργήθηκε με αυστηρό σχεδιασμό, όπως ταίριαζε και στο ορθολογιστικό πνεύμα που επικρατούσε τότε, στα χρόνια του Διαφωτισμού, με νεοκλασικά κτίρια, κήπους και μεγάλους δρόμους,  έτσι ώστε να συμβολίζει την Ένωση της Σκωτίας με την Αγγλία (με την ένωση των 2 πλατειών της St. Andrew Square και της κατάφυτης Charlotte Square).

Ακριβά διαμερίσματα, μαγαζιά και ιδιαίτερα πολλές γκαλερί, που ανάμεσά τους ξεχωρίζουν: Η National Portrait Gallery (η ιστορία της Σκωτίας μέσα από πορτραίτα και αγάλματα προσωπικοτήτων), Gallery of Modern Art (με έργα διασήμων καλλιτεχνών).

Στα όρια της Νέας Πόλης θα συναντήσετε το “Georgian House” (μια εκπληκτικά διατηρημένη κατοικία του 1796), αλλά και το “Bute House” την επίσημη κατοικία του πρωθυπουργού της Σκωτίας.

Αν περιηγηθείτε συνολικά στην Νέα Πόλη θα σας υποδεχθεί ένα ιδανικό σκηνικό για αστική περιπλάνηση, με μεγάλους δρόμους, νεοκλασικά κτίρια, κατάφυτα πάρκα, αλλά και  μια ζωντανή πόλη παντού.

«Το Εδιμβούργο σε σχέση με το Λονδίνο, είναι όπως η ποίηση σε σχέση με την πρόζα», είπε κάποτε η συγγραφέας Σαρλότ Μπροντέ. Από τις πιο υπερήφανες πρωτεύουσες του κόσμου, η πρωτεύουσα της Σκωτίας είναι κτισμένη όπως η Ρώμη, πάνω σε επτά λόφους, ανάμεσα στους οποίους «φιδοσέρνεται» ο ποταμός Leith, με 2 λόφους σημαντικούς.

Ο λόφος του Garlton Hill με θέα πανοραμική πάνω από το Εδιμβούργο μέχρι την κοντινή θάλασσα, θέα που κόβει την ανάσα και δικαιώνει τον Ρόμπερτ Λούις Στίβενσον, συγγραφέα του “Dr. Jekyll and Mr. Hyde”, ο οποίος έγραφε: «Κι όμως δεν είναι σκηνικό θεάτρου, είναι μια πραγματική πόλη». Επιβλητική και πολύπλευρη που σε καθηλώνει με το επιβλητικό της κάστρο, που δεσπόζει στην κορυφή του δεύτερου λόφου.

Χρονολογείται από τον 12^ο αιώνα και υπήρξε η κατοικία πολλών βασιλικών οικογενειών της Σκωτίας. Πρόκειται για ένα σύνολο κτιρίων γύρω από την Grown Square, στα οποία συμπεριλαμβάνονται το National War Museum και το  Honors of Scotland (θησαυροφυλάκιο με τα πετράδια του Στέμματος της Σκωτίας). Με τον επιβλητικό του φωτισμό το βράδυ και μισοκρυμμένο από την ομίχλη, προσδίδει στην πόλη ατμόσφαιρα παραμυθιού. Μην λησμονήσετε να επισκεφθείτε το παρεκκλήσι της St. Margaret’s. Για να μην περάσει απαρατήρητο το κάστρο επιφυλάσσει μια έκπληξη, καθημερινά (εκτός Κυριακής) στη μία το μεσημέρι το ονομαζόμενο Tam the Gun, ταράζει ολόκληρη την πόλη με έναν κανονιοβολισμό.

Δίπλα στο κάστρο φωλιάζει μια από τις αγαπημένες attractions της πόλης, με ολογράμματα, ψευδαισθήσεις, τηλεσκόπια και τεράστια καλειδοσκόπια.

Μην ξεχάσετε τον μεγαλύτερο ζωολογικό κήπο της Σκωτίας, όπου θα δείτε χίλια είδη ζώων καθώς και την μεγαλύτερη αποικία πιγκουίνων στον κόσμο μετά την ίδια την Ανταρκτική, αλλά και ασιατικά λιοντάρια στο Μαγεμένο Δάσος.

Στο κοντινό λιμάνι του Leith δείτε την τέως βασιλική θαλαμηγό. Λιμάνι που αποτελεί ξεχωριστή οντότητα από το Εδιμβούργο (το 1920 μάλιστα υπήρξαν πολλές αντιδράσεις, όταν το «φρούριο» του Λέιθ ενώθηκε με την κομητεία του Εδιμβούργου). Με τον επανασχεδιασμό του λιμανιού, το Εδιμβούργο έγινε κέντρο πολλών ναυτιλιακών εταιρειών, που προσέφεραν δρομολόγια προς Νορβηγία, Σουηδία, Δανία Γερμανία και Ολλανδία.

Το Εδιμβούργο είναι ιδιαίτερα γνωστό και για το ομώνυμο Φεστιβάλ του, που αποτελείται από μια σειρά γεγονότων, που πραγματοποιούνται κάθε χρόνο από τα τέλη Ιουλίου μέχρι τις αρχές Αυγούστου (Παγκόσμιο Φεστιβάλ Κινηματογράφου-από το 1947, το Φεστιβάλ Τζαζ, το Παγκόσμιο Φεστιβάλ Βιβλίου).

Στις 30 Απριλίου το Εδιμβούργο αναβιώνει την παραδοσιακή κέλτικη γιορτή του Μπελτέιν, με τις πιο μεγάλες φωτιές που ανάβονται, να έχουν τις ρίζες τους σε παγανιστικά έθιμα για τον ερχομό της Άνοιξης.

Το Εδιμβούργο είναι μια πόλη εξαιρετικά ζωντανή με πολλή νεολαία και φοιτητόκοσμο που τις δίνει vibe και δεύτερον διότι έχει ταυτόχρονα και ένα upper-class κοινό, το οποίο συχνάζει στα βραβευμένα με αστέρια Michelin εστιατόρια και τα high cigar bars. Χαρακτηριστική η εικόνα της με τον νεαρόκοσμο να γεμίζει τα μπαράκια μέχρι αργά το βράδυ και τους ήχους της jazz να δίνουν ρυθμό.

Το Εδιμβούργο έχει μεγάλο αριθμό νυχτερινών κέντρων, μπυραριών και εστιατορίων, και σίγουρα σε όλη τη διάρκεια του χρόνου θα συναντήσετε συναυλίες γνωστών καλλιτεχνών.

Ανακεφαλαιωτικά, η φυσική και οικονομική πρωτεύουσα της Σκωτίας είναι μια χαρισματική μητρόπολη του Ευρωπαϊκού Βορρά με πολυσήμαντη κληρονομιά, μαζί με την προσπάθεια των κατοίκων του Εδιμβούργου να διατηρήσουν ατόφιο τον πολιτιστικό πλούτο του παρελθόντος και η «εμμονή» τους για μια διαρκή πνευματική ανανέωση του τόπου τους, αποτελούν τα ιδιαίτερα στοιχεία που χαρακτηρίζουν την ταυτότητα της σκωτσέζικης πρωτεύουσας.

Βλέπεις τριγύρω σου ανθρώπους γελαστούς, χαρούμενες φάτσες και χοροπηδηχτά βήματα. Ναι, είναι ευτυχισμένοι με την σφραγίδα της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας του Ηνωμένου Βασιλείου. Το Εδιμβούργο είναι η πόλη με τους πιο ευτυχισμένους κατοίκους του Ηνωμένου Βασιλείου (με την χαμηλότερη ρύπανση, τη συνεχή πτώση της εγκληματικότητας, με μόνο 2.3% των κατοίκων να ζητούν επίδομα ανεργίας, το υψηλότερο διαθέσιμο εισόδημα μετά το Λονδίνο).